Η στρατιωτική διαδρομή του Συνταγματάρχη Ν. Γεωργούλα

Η στρατιωτική διαδρομή του Συνταγματάρχη Ν. Γεωργούλα

Του Αλέξανδρου Καπανιάρη


Η στρατιωτική διαδρομή του Νικόλαου Γεωργούλα ξεκινά με την κατάταξη του στην Σχολή Ευλπίδων την 1 Φεβρουαρίου 1914, και διακόπτετε για περίπου δυο χρόνια. Στις 12 Σεπτεμβρίου 1915 κατετάγη στο στράτευμα ως Ανθιπασπιστής, και στις 16 Νοεμβρίου 1915 κατετάγη προσωρινώς ως Ανθυπολοχαγός. Στη Σχολή Ευλπίδων επανήλθε την 21 Ιανουαρίου 1916 και από εκεί και πέρα θα πάρει τους αντίστοιχους βαθμούς ως το βαθμό του Συνταγματάρχη.
Ο βαθμός του Ανθυπολοχαγού Πεζικού έρχεται την 1 Οκτωβίου 1916, ενώ ένα χρόνο αργότερα, στις 13 Δεκέμβριου 1917 ορίζεται Υπολογαχός Πεζικού. Στις 24 Δεκεμβρίου 1920 προάγεται σε Λογαγό και στις 18 Σεπτεμβρίου 1925 σε Ταγματάρχη.
Ο Νικόλαος Γεωργούλας καταφέρνει να φτάσει στις ανώτατες βαθμίδες της στρατιωτικής ιεραρχίας καταλαμβάνοντας το βαθμό του Αντιστυνταγματάρχη στις 22 Δεκμεβρίου 1934. Η πορεία του Ν. Γεωργούλα στη στρατιωτική βαθμίσα κλείνει με το βαθμό του Συνταγματάρχη το 1940.
Η σημαντική στρατιωτική πορεία του Ν. Γεωργούλα συνδέεται με την σπουδαία θεωρητική και επιχειρησιακή του επάρκεια. Στις 31 Ιουλίου 1933 εξασφαλίζει την συμμετοχή του ως επιτυχών στην Σχολή Εφαρμογής Πυροβολικού της Ακαδημίας Πολέμου. Μια άλλη σημαντική στιγμή της καριέρας του υπήρξε η επιτυχία που είχε σε διαγωνισμό για την Ανωτέρα Σχολή Πολέμου στο Παρίσι τον Αύγουστο του 1934. Ο Ν. Γεωργούλας φοιτά με επτυχία στην Ανωτέρα Σχολή Πολέμου στο Παρίσι με την επωνυμία «Ecole Militaire de Guere» από όπου αποφοίτησε τον Σεπτέμβριο του 1936 αριστεύοντας στο μάθημα της Γενικής Τακτικής Πολέμου, φέροντας πλέον το βαθμό του Αντισυνταγματάρχου. Αμέσως μετά την αποφοίτηση του από την Ανωτέρα Σχολή Πολέμου στο Παρίσι καταλαμβάνει έδρα Γενικής Τακτικής ως καθηγητής στην Σχολή Πολέμου στην Ελλάδα.
Ο Νικόλαος Γεωργούλας από Οκρώμβριο του 1916 έως στις 28 Ιουλίου του 1940 υπηρετεί σε πολλά στρατόπεδα, υπηρεσίες και μάχιμες μονάδες. Η υπηρησιακή του καριέρα ξεκινά από το 1/33 Σύνταγμα Ευζώνων (5/10/1916), συνεχίζεται στο 4/41 Σύνταγμα Ευζώνων (10/1917), στο 2ο Σύνταγμα Πεζικού (10/6/1918), στη Χαρτογραφική Ομάδα Σ.Μ. Ασίας (6/3/1920), στο 22ο Σύνταγμα Πεζικού (6/3/1921), Ανπληρωτής Δ/ντής 1ης Περιφέρειας (20/11/1921), 9ο Σύνταγμα Πεζικού (8/10/1922), 4ο Σύνταγμα Πεζικού (9/5/1923), Επιτελείο 1ης Μεραρχίας (10/4/1924), 5ο Σύνταγμα Πεζικού (9/10/1926), Επιτροπή Οχυρώσεως Θεσσαλονίκης (30/4/1927), 30ο Σύνταγμα Πεζικού (22/2/1928), Επιτροπή Οχυρώσεως Θεσσαλονίκης (5/5/1928), 30ο Σύνταγμα Πεζικού (21/12/1928), 5ο Σύνταγμα Πεζικού (29/7/1929), 50ο Σύνταγμα Πεζικού (1/8/1930), Δ/νση Πεζικού 1ης Μεραρχίας (18/8/1931), Δ/νση Πεζικού Ιιας Μεραρχίας (28/4/1933), VII Μεραρχία (16/8/1937), Ανωτέρα Σχολή Πολέμου (18/10/1938), IX Συνοριακό Τομέα (26/8/1939) και τέλος 5ο Σύνταγμα Πεζικού (28/8/1940) μέχρι τέλος του πολέμου ως Διοικητής Συντάγματος.
Στις 10 Δεκεμβρίου 1942 συνελήφθη, μαζί με άλλους είκοσι Βολιώτες αξιωματικούς , από τις αρχές κατοχής στον Βόλο. Η συνέχεια είναι γνωστή και συνδέεται με τον τραγικό θάνατο του στα νερά της Αδριατικής θάλασσας μεταφερόμενος στην Ιταλία με το ατμόπλοιο «Πόλις της Γενούης» (Cittá di Genova) στις 20/21/1/1943, όταν αυτό τορπιλίστηκε από το συμμαχικό υποβρύχιο HMS Tigris.

Ο Νικόλαος Γεωργούλας παρά τις σπουδαίες εξειδικεύσεις του και τις μετέπειτα σπουδες του στη Γαλλία δεν υπήρξε ο αξιωματικός των γραφείων και της στρατιωτικής διοίκησης έξω από επιχειρησιακές δράσεις. Αντίθετα υπηρέτησε σε μάχιμες μονάδες με αποκορύφωμα το 5ο Συντάγμα Πεζικού Τρικάλων όπου και πολέμησε από την κήρυξη του πολέμου 28/10/1940 μέχρι την 1η Μαϊου 1941.
Οι μάχες που έλαβε μέρος ξεκινούν από το συμμαχικό πόλεμο και ειδικότερα στο μέτωπο Στρυμώνος από Ιούνιο του 1918 έως τον Οκτώβριο του 1918. Στην εκστρατεία της Ρωσσίας συμμετείχε στις επιχειρήσεις της Κριμαίας τον Μάρτιο του 1919. Στο Μικρασιατικό αγώνα συμμετείχε ενεργά στις μάχες Κασσανά – Αχμετλί (Ιούνιος 1919), Κουβαλίτσης (17/3/1921) και τέλος στην μάχη της Κιουτάχειας (3/8/1921). Αξίζει να αναφερθεί ότι τραυτίστηκε στις 3 Ιουλίου 1921 στην περιοχή Αρσλανί της Κιουτάχειας.
Στον Ελληνοιταλικό πόλεμο η επιχειρησιακή συμμετοχή του Νικόλαου Γεωργούλα αποτέλεσε το αποκορύφωμα της στρατιωτικής του καριέρας από 15 Νοεμβρίου 1940 έως 8 Δεκεμβρίου 1940. Αναλυτικότερα έλαβε μέρος στην μάχη της 15/11/1940 για την κατάληψη της Δ. Κονίτσης (υψώματα Ιτιάν-Τσεκούρκο-Πυθάρι) και μετέπειτα κοντά στη γέφυρα Σκορδίλη επί του ποταμού Σαρανταπόρου υψωμάτων. Κα΄τα την μετέπειτα προέλαση προς Λιασκόβι και Ογκρίνο το Σύνταγμα του εχρησιμοποιήθηκε ως 2ο Κλιμάκιο. Στις 23 Δεκεμβρίου του 1940 έλαβε μέρος στην επίθεση για την κατάληψη του Μάλι Σιβράνι (ύψωμα 1292). Τέλος από 29 Δεκεμβρίου έως 20 Ιανυαρίου 1941 έλαβε μέρος στη άχη του Μάλι – Σιβράνι –Τοπογιάννη – Γαρονίν – Ρίντεν.
Στον Νικόλαο Γεωργούλα για τις παραπάνω υπηρεσίες του απονεμήθηκε Αργυρός Σταυρός του Σωτήρος, Πολεμικός Σταυρός Γ’ Τάξεως, Μετάλλιον Στρατιωτικής Αξίας Δ’ Τάξεως, Μετάλλιον Νίκης, Χρυσούς Σταυρός τυ Β’ Τάγματος Γεωργίου Α’ όπως επίσης προήχθη στο Μετάλλιον Στρατιωτικής Αξίας Γ’ Τάξεως και Πελεμικό Σταυρό Β’ Τάξεως για τις επιχειρήσεις στην περιοχή Κουβαλίτσης.
Τα παραπάνω στοιχεία αποτελούν μέρος του αποσπάσματος ατομικών εγγράφων και λοιπών στοιχείων του ατομικού φακέλου του Συνταγματάρχου Ν.Σ.Γεωργούλα της αρμόδιας στρατιωτικής υπηρεσίας ΥΣΑ/Α.Σ. και δόθηκαν στις 27 Μαρτίου 1969.


* Το παραπάνω κείμενο στηρίχθηκε στο Ανάτυπο από τα Τρικαλινά τ.21ος (2004), Ιστορικόν της Ενέργειας του 5ου Συντάγματος Πεζικού (Τρικάλων) κατά τον πόλεμο 1940-41 του Φ.Ι.Λ.Ο.Σ. Τρικάλων.

Βιογραφικό του Συνταγματάρχη Πεζικού Νικόλαου Γεωργούλα

Ο Νικόλαος Γεωργούλας γεννήθηκε στο χωριό Ρεντίνα του Νομού Τρικάλων την 1η Ιανουαρίου 1896. Γιός του ταγματάρχη (πεζικού) Σταύρου Γεωργούλα, ακολούθησε τον πατέρα του σε διάφορες πόλεις της Ελλάδος μέχρι το έτος 1914. Στην συνέχεια αποφοίτησε από το Γυμνάσιο Βόλου και εισήλθε από τους πρώτους στην Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων.
Το 1916 αποφοίτησε από την Σχολή Ευελπίδων με το βαθμό του Ανθυπολαγαχού και το 1919 πολέμησε σαν υπολοχαγός στο μέτωπο του Στρυμώνα και στην Κριμαία κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων εναντίων της Ρωσίας.
Έλαβε μέρος στη Μικρασιατική Εκστρατεία και υπήρξε από τους πρώτους που αποβιβάστηκαν στη Σμύρνη πολεμώντας στην πρώτη γραμμή όπου και προήχθη λόγω ανδραγαθίας σε Λοχαγό.
Το έτος 1921 στις μάχες της Κουτάχειας τραυματίστηκε πολύ σοβαρά στον μηρό και από το Νοσοκομείο Σμύρνης μεταφέρθηκε στο Νοσοκομείο Βόλου όπου του απονεμήθηκε τιμητική αποστρατεία την οποία δεν απεδέχθη και προτίμησε να συνεχίσει την στρατιωτική του ζωή.
Τον Αύγουστο του 1934 επιτυχών στον διαγωνισμό μεταξύ των Ελλήνων αξιωματικών εισήχθη στην Ανωτέρα Σχολή Πολέμου της Γαλλίας «Ecole Militaire de Guere» από όπου αποφοίτησε τον Σεπτέμβριο του 1936 αριστεύοντας στο μάθημα της Γενικής Τακτικής Πολέμου, φέροντας πλέον το βαθμό του Αντισυνταγματάρχου.
Το 1938 διορίστηκε καθηγητής της Ανώτατης Σχολής Πολέμου στη Θεσσαλονίκη στην έδρα της Γενικής Τακτικής Πολέμου με τον βαθμό του Αντισυνταγματάρχη.

Τον Αύγουστο του 1939 ανέλαβε τον 11ον Συνοριακό τομέα με έδρα τη Φλώρινα και κατόπιν την διοίκηση του 5ου Συντάγματος Πεζικού Τρικάλων.

Μετά την συνθηκολόγηση της Ελλάδος και την άρνηση του να δεχθεί την άδικη «ήττα» από τους Ιταλούς τους οποίους είχε συντρίψει στο πεδίο της μάχης ο Συνταγματάρχης Νικόλαος Γεωργούλας προχώρησε στην οργάνωση της αντίστασης με άλλους αξιωματικούς στην πόλη του Βόλου. Το σχέδιο του προδόθηκε, συνελήφθη από τους Ιταλούς και φυλακίστηκε με την προοπτική να σταλεί μαζί με τους άλλους στο στρατόπεδο συγκέντρωσης στην Ιταλία.

Ακολούθως στις 20 Ιανουαρίου 1943 επιβιβάστηκε μαζί με άλλους συλληφθέντες στο πλοίο «Πόλη της Γένουας» προκειμένου να μεταβούν στην Ιταλία. Καθ’ οδόν όμως το πλοίο τορπιλίστηκε από Αγγλικό υποβρύχιο μεταξύ των νησιών Σάων και Αυλώνα με αποτέλεσμα να βρουν μαρτυρικό θάνατο οι περισσότεροι από τους Έλληνες αξιωματικούς μεταξύ των οποίων και ο Συνταγματάρχης Γεωργούλας.
Η πατρίδα για να τιμήσει τον ήρωα Συνταγματάρχη ονόμασε το στρατόπεδο Βόλου, Στρατόπεδο Συνταγματάρχη Πεζικού Νικολάου Γεωργούλα.


Νικόλαος Γεωργούλας: Ο θρυλικός Συνταγματάρχης του 5ου Συντάγματος Πεζικού Τρικάλων

Ο Νικόλαος Γεωργούλας υπήρξε Διοικητής του 5ου Συντάγματος Πεζικού Τρικάλων όπου και πολέμησε από την κήρυξη του πολέμου 28/10/1940 μέχρι την 1η Μαϊου 1941 κατά την οποία το εν λόγω Σύνταγμα διαλύθηκε.
Ο Συνταγματάρχης Πεζικού Νικόλαος Γεωργούλας ως διοικητής του 5ου Συντάγματος Πεζικού συμμετείχε με θάρρος και αυτοθυσία όπως και οι περισσότεροι Έλληνες στον αγώνα για την σωτηρία της πατρίδας.
Έλαβε μέρος σε πολλές μάχες στις χιονοσκεπείς κορυφές της Πίνδου, ο ίδιος δε προσωπικώς μέχρι του τέλους Ιανουαρίου συμμετείχε στις επιθέσεις για την κατάληψη της Κόνιτσας των υψωμάτων Ιτιά-Τσέκουρνο-Πυθάρι, Μάλι-Σιβράνι-Τοπογιάννη-Γαραντίν-Ροντέν και άλλα.
Στις 9 Μαρτίου του 1941 εκδηλώθηκε η Εαρινή Επίθεση των Ιταλών η οποία υπήρξε η πιο σφοδρή μάχη κατά τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο. Ο ίδιος ο Benito Mousolini με όλες του τις δυνάμεις επεχείρησε την κατάληψη του υψώματος 731 με σκοπό να εμβολίσει το κεντρικό μέτωπο των Ελλήνων και έτσι να ανοίξει το δρόμο για Κλεισούρα-Πρεμετή και Ιωάννινα. Παρά την φοβερή προετοιμασία των Ιταλών με τρείς μεραρχίες από ξεκούραστους στρατιώτες, υπερδιπλάσιο αριθμό πυροβόλων και την χρήση πεντακοσίων αεροπλάνων έναντι μηδενός από Ελληνικής πλευράς το ύψωμα 731 με το 5ο Σύνταγμα Πεζικού Τρικάλων με διοικητή τον θρυλικό πλέον Συνταγματάρχη Νικόλαο Γεωργούλα αντιστάθηκε με επιτυχία μη παραχωρώντας στους Ιταλούς ούτε σπιθαμή εδάφους. Την τέταρτη ημέρα μετά την έναρξη της Εαρινής επιθέσεως το 5ο Σύνταγμα Πεζικού Τρικάλων έχοντας τεράστιες απώλειες ελλείψη πυρομαχικών, ύπνου και τροφίμων αντικαστάθηκε από το 19ο Σύνταγμα Σερρών.
Η νίκη αυτή των Ελλήνων δεν ήταν δυνατόν να περάσει απαρατήρητη. Στο διοικητή απονεμήθηκαν πολλά παράσημα μεταξύ των οποίων το «Χρυσούν Αριστείον Ανδρείας» καθώς και σε πολλούς αξιωματικούς και οπλίτες του Συντάγματος παράσημα και ηθικές αμοιβές.

(Τα κείμενα που αναφέρονται στον Συνταγματάρχη Νικόλαο Γεωργούλα έχουν γραφεί από τον γιό του κ. Σταύρο Γεωργούλα. Τα κείμενα μετά από τις κατάλληλες μορφοποιήσεις και την ανάλογη επεξεργασία έχουν αποδοθεί στη δημοτική. Αναδημοσίευση με το βιβλίο, Δημήτριος Γ. Κασλάς: Η στρτιωτική διαδρομή, ο άνθρωπος, η εποχή, Εκδόσεις Ν.ΑΜ., Δήμος Ζαγοράς, Ν.Α.Τ., Δήμος Καρδίτσας).